Odpowiedzialność podatkowa członka zarządu – wyrok TSUE 27.02.2025

Były członek zarządu spółki z o.o. wobec którego prowadzone jest przez Urząd skarbowy postępowanie dotyczące odpowiedzialności za długi spółki będzie miał większe możliwości obrony.

W dniu 27 lutego 2025r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sprawa C-277/24) wydał ważny wyrok dotyczący odpowiedzialności za zaległości podatkowe członka zarządu spółki kapitałowej (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej).

Dla przypomnienia – aktualne przepisy Ordynacji podatkowej nie przewidują, aby członek zarządu, wobec którego prowadzone jest postępowanie miał prawo dostępu do akt sprawy przeciwko spółce lub możliwość kwestionowania samej odpowiedzialności spółki za dane zobowiązanie podatkowe co do zasady lub wysokości. Przepisy pozwalają członkowi zarządu uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki jeżeli:

  1. wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu,
  2. wykaże, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy;
  3. wskaże mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

TSUE rozstrzygnął, że członek zarządu spółki wobec, którego organ skarbowy prowadzi postępowanie podatkowe w celu wydania decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej (art. 108 w zw. art. 116 ordynacji podatkowej) powinien mieć prawo:

  • dostępu do akt postępowania prowadzonego wcześniej przeciwko samej spółce oraz
  • kwestionować ustalenia prawne i faktycznie poczynione w tym postępowaniu.

Stanowisko zaprezentowane przez TSUE należy uznać za zbliżone do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego przedstawionego w wyroku z dnia 12 kwietnia 2023r, P 5/19, w którym polski TK dopuścił możliwość kwestionowania przez byłego członka zarządu wierzytelności stwierdzonej prawomocnym orzeczeniem, gdy postępowanie przeciwko spółko toczyło się po utracie statusu członka zarządu.